Ewolucja łańcucha dostaw w handlu detalicznym i logistyce w ostatnich latach była napędzana przez wiele czynników. Wśród kluczowych należy wymienić postęp technologiczny, zmiany w zachowaniach konsumentów oraz rosnące zapotrzebowanie na szybsze, bardziej wydajne i zrównoważone praktyki łańcucha dostaw – pisze w komentarzu dla Omnichannelnews.pl Karol Osiecki, Dyrektor ds. Rozwoju w sektorze magazynowym, AXI IMMO.
Duże znaczenie dla procesu zmian i gruntowej przebudowy modelu zakupowego miała i ma także pandemia covid-19, która pozwoliła wielu użytkownikom pierwszy raz doświadczyć innego niż tradycyjne zakupy w sklepie stacjonarnym. Rozwój handlu elektronicznego wywarł duży wpływ na branżę detaliczną i logistyczną, prowadząc do nowych modeli realizacji zamówień, takich jak omnichannel i click-and-collect, a także coraz częstszego stosowania technologii takich jak robotyka, sztuczna inteligencja i Internet rzeczy (IoT) w celu optymalizacji operacji w łańcuchu dostaw.
Magazyny dla retailerów wykorzystujących strategię omnichannel
Wraz z rozwojem handlu elektronicznego konsumenci zaczęli wymagać bardziej spersonalizowanych i wygodnych doświadczeń zakupowych. Doprowadziło to do wzrostu modeli opartych na subskrypcji oraz wykorzystania danych i analityki w celu wsparcia procesu decyzyjnego w łańcuchu dostaw. Na znaczeniu zaczęły zyskiwać tzw. magazyny ostatniej mili, które muszą sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu konsumentów na szybką, wygodną i niezawodną dostawę. Rozwój nowych modeli dostaw, takich jak dostawa tego samego dnia, dostawa do paczkomatów, usług typu „kliknij i odbierz”, a także wykorzystania technologii np. do śledzenia w czasie rzeczywistym gdzie obecnie znajduje się zamówiony produkt wpływa na optymalizację wszystkich procesów logistycznych.
Niemniej czym jest lub jak powinien wyglądać magazyn dla klientów korzystających z omnichannel? Jednostka ta odnosi się do scentralizowanego centrum przechowywania i dystrybucji, które obsługuje wiele kanałów sprzedaży, takich jak e-commerce, sklepy stacjonarne czy zakupy mobile. Najczęściej centrum logistyczne przeznaczone jest do obsługi i realizacji zamówień z wielu platform w płynny i wydajny sposób. Ma być zoptymalizowane pod kątem szybkiej, dokładnej realizacji zamówień dlatego powinno posiadać system zarządzania zapasami, system zarządzania zamówieniami oraz możliwość wysyłki i odbioru. Jego głównym celem będzie zatem zapewnienie ujednoliconego doświadczenia klienta, umożliwiającego mu zakup produktów za pośrednictwem dowolnego kanału sprzedaży i otrzymanie zamówień tak szybko i łatwo, jak to możliwe.
Automatyzacja
Wejście dużych gigantów e-commerce jak Amazon, Zalando czy AliBaba dodatkowo potęguje chęć unowocześniania i wprowadzania różnych automatycznych rozwiązań w polskich magazynach. W efekcie następuje profesjonalizacja całego rynku, która dotyczy zwłaszcza mniejszych podmiotów starających się gonić czołówkę. Są one świadome rosnących oczekiwań ze strony konsumentów, dlatego coraz częściej decydują się na wprowadzanie modernizacji na swoich powierzchniach.
Duzi najemcy wykorzystujący strategię omnichannel najczęściej będą poszukiwać rozwiązań optymalizujących łańcuchy dostaw przede wszystkim w zakresie czasu dostarczenia towarów. Klasyczny model zakłada zlokalizowanie magazynu blisko dużych ośrodków miejskich, najchętniej oddalonych o 10-15 km od aglomeracji z dużym parkingiem dla pracowników. Drugim warunkiem jest swobodny dostęp do dróg ekspresowych zapewniających operatorom logistycznym możliwość szybkiego dostarczenia przesyłki do klienta końcowego lub do centrum przeładunkowego. Jeżeli najemca współpracuje z kilkoma firmami transportowymi pewnego rodzaju wymogiem będzie większa niż standardowo liczba bram z poziomu „0”. Myśląc o wyposażeniu takiego obiektu, coraz częściej spotyka się antresolę czy taśmociągi ułatwiające przekazywanie skompletowanego towaru do strefy pakowania. Cześć z najemców z pewnością korzysta także z sorterów usprawniających selekcję paczek i przedmiotów.
Logistyka ostatniej mili i fulfilment center
E-commerce oraz rosnące znaczenie logistyki ostatniej mili doprowadziły do szybko rozwijającego się i wysoce konkurencyjnego rynku, w którym firmy szukają sposobów na wyróżnienie się i zaspokojenie zmieniających się potrzeb klientów. Badają one również alternatywne metody dostawy, takie jak drony i pojazdy autonomiczne, starając się obniżyć koszty i wpływ na środowisko, zapewniając jednocześnie wygodniejszą i niezawodniejszą obsługę klientów.
Popularnym rozwiązaniem pozostaje także tzw. fulfilment center, czyli współpraca z zewnętrznym dostawcą usług logistycznych (3PL), który specjalizuje się w przechowywaniu i wysyłaniu produktów w imieniu firmy. Operator logistyczny świadczy m.in. usługi magazynowania, zarządzania zapasami, przetwarzanie zamówień i wysyłki. Korzysta z nich wiele firm, od małych startupów e-commerce po duże międzynarodowe korporacje, aby pomóc w zarządzaniu przechowywaniem i dystrybucją swoich produktów. Celem fulfillment center będzie wspieranie przedsiębiorstwa w skutecznym i efektywnym zarządzaniu łańcuchem dostaw, co pozwala mu skupić się na innych aspektach działalności, takich jak rozwój produktów i marketing. W Polsce to nadal domena dużych wyspecjalizowanych platform e-commerce jak Amazon czy Zalando, które służą jako centra dystrybucje obejmujące swoim zasięgiem szeroki ponad regionalny i międzynarodowy region.
W niewiele, bo około 5 do 10 lat Polska przeszła transformację z tradycyjnego modelu, w którym towary były wysyłane do sklepu, a następnie kupowane przez konsumenta do modelu wielokanałowego. Dziś produkty mogą być wysłane do sklepu, do domu odbiorcy końcowego, do punktu odbioru lub do paczkomatu. Mogą one też być wysłane z magazynu centralnego do magazynów miejskich w największych aglomeracjach, skąd potrafią być dostarczone do odbiorców w ciągu krótszym niż 24h od złożenia zamówienia. Na podobnej zasadzie opiera się złożony system zwrotów, który może zostać dokonany w sklepie, na poczcie, poprzez paczkomat, w punkcie odbioru lub poprzez przekazanie towaru kurierowi. Wprowadzenie wielokanałowego modelu sprzedaży wraz z rosnącym udziałem handlu w sieci jak widzimy w znaczący sposób zmienia polską logistykę.
Autorem komentarza jest Karol Osiecki, Dyrektor ds. Rozwoju w sektorze magazynowym, AXI IMMO.