Jak wynika z ostatniej edycji „Monitora Transformacji Cyfrowej Biznesu” tworzonego przez KPMG w Polsce, organizacje w kraju bardzo wyraźnie odczuły szoki gospodarcze, które miały miejsce w ostatnich latach.
To przełożyło się na podejście liderów do implementacji nowych technologii i cyfryzacji procesów. W oczekiwaniu na nową edycję raportu zagłębiamy się w globalne badanie trendów technologicznych i przyglądamy się podejściu firm z całego świata do tematu transformacji cyfrowej.
Aby przekonać się czy w innych krajach organizacje również tymczasowo odłożyły temat digitalizacji na później, zachęcamy do zapoznania się z publikacją „KPMG global tech report 2023” oraz polską analizą przygotowaną na jej podstawie.
Z odpowiedzi ankietowanych wyłania się dość jasny obraz – wszystkie nowe technologie poprawiają rentowność lub wydajność organizacji. Najlepiej ocenione pod tym względem zostały data & analytics, chmura publiczna i modele XaaS oraz sztuczna inteligencja i automatyzacja. Największa grupa respondentów dostrzega, że inwestycje technologiczne przyczyniły się do zwiększenia zysków lub poprawy wydajności w ich firmach o ponad 10 proc..
Zmiany rzadko zachodzą bez powodu, a do rozwoju potrzebny jest impuls. Okazuje się, że dla ankietowanych czynnikiem zachęcającym do postępu technologicznego jest potrzeba zapewnienia wysokiego poziomu cyberbezpieczeństwa oraz obsługi interesariuszy. Aby lepiej dbać o obecnych klientów oraz wciąż pozyskiwać nowych, organizacje powinny zapewnić, że cyfryzacja obejmie nie tylko wewnętrzne procesy firmowe, ale także aktualizację usług. Dzięki temu zaoszczędzą czas i zminimalizują ryzyko niezadowolenia .
W tym roku osiągnięcie wyznaczonych celów z zakresu cyfryzacji przedsiębiorstw może być łatwiejsze, ponieważ potrzeba digitalizacji jest już dostrzegana nie tylko przez osoby bezpośrednio związane z technologią w firmie, ale też przez kadrę kierowniczą. W ciągu ostatnich 12 miesięcy blisko czterokrotnie wzrósł odsetek ankietowanych, którzy deklarują, że mają poparcie ze strony liderów wyższego szczebla dla wdrażania nowych narzędzi.
Transformacja biznesu zbudowana na zaufaniu
Implementacja nowych technologii może zwiększać ryzyko cyberataków. Wraz z rozbudową sieci systemów biznesowych i zmianami w infrastrukturze zwiększa się pole do ataku hakerów. Firmy dostrzegają, że nie jest to tylko wyzwanie techniczne, ale też biznesowe. Brak priorytetowego traktowania cyberbezpieczeństwa może spowodować zmniejszenie poziomu zaufania ze strony interesariuszy, klientów czy dostawców.
Bardziej szczegółowo temat cyberbezpieczeństwa w kontekście rozwiązań technologicznych opartych na sztucznej inteligencji został przedstawiony w publikacji „Privacy in the new world of AI”. Obserwując te wszystkie wyzwania, nie dziwi fakt, że obawy związane z prywatnością i zapewnieniem cyfrowego bezpieczeństwa zostały uznane za główne czynniki, które mogą wpłynąć na spowolnienie procesu transformacji.
Z drugiej jednak strony, jeśli brak dbałości o ten aspekt funkcjonowania firmy może negatywnie wpłynąć na jej wizerunek, to odpowiednie zaopiekowanie się procesami cyberbezpieczeństwa potencjalnie zapewni organizacji przewagę konkurencyjną. Ważne jednak, żeby o zabezpieczeniach myśleć już w początkowych fazach projektów – nie może być to refleksja po fakcie. Poświęcenie czasu na zbudowanie solidnych i wytrzymałych fundamentów pozwoli umożliwić przedsiębiorstwom stabilny rozwój w kierunku nowych ambicji cyfrowych.
-W dzisiejszych niepewnych czasach organizacje są bardziej ostrożne i decydują się na inwestycje w obszar transformacji cyfrowej zazwyczaj ze względu na działania konkurencji. Głównym impulsem są zagrożenia związane z cyberbezpieczeństwem oraz napotykanie barier w realizacji ambitnej strategii biznesowej. Wysoka niepewność zaczyna być niestety trwałym elementem krajobrazu gospodarczego i zgodnie ze starą zasadą kryzys jest najlepszą okazją do podejmowania odważnych działań, które na trwałe zbudują długoterminowe przewagi. W dzisiejszych cyfrowych czasach dotyczy to głównie technologii cyfrowych w obszarze sztucznej inteligencji oraz ESG – komentuje dr Grzegorz W. Cimochowski, Partner, Szef KPMG w Polsce.
Digitalizacja i cyfrowe ambicje
Pomimo tego, że większość organizacji wykazuje wysoki poziom staranności w swoich strategiach transformacyjnych, eksperci KPMG identyfikują jeden martwy punkt w kwestii wyborów technologicznych. Respondenci poproszeni o wyjaśnienie procesu podejmowania decyzji dotyczącego wyboru rozwiązań w swoich organizacjach, jako główny powód inwestycji najczęściej wskazywali „kopiowanie konkurencji”.
Niechęć do pozostania w tyle jest zrozumiała, ale takie podejście nie jest odpowiednio uargumentowane biznesowo i uniemożliwia zdobycie przewagi konkurencyjnej. Na podstawie globalnego raportu można stwierdzić, że liderzy technologiczni powinni skupiać się na współpracy z partnerami biznesowymi. Podstawą skutecznej transformacji cyfrowej jest wyznaczenie klarownych celów, a odpowiednie sojusze biznesowe pomagają w osiąganiu komercyjnych i strategicznych wyników.
Przeszkodą w dynamicznej cyfryzacji wciąż pozostaje niepewność gospodarcza. Respondenci przyznają, że w związku z sytuacją ekonomiczną czują się mniej pewnie inwestując w nowe technologie. Dodatkowo, aż dwie trzecie ankietowanych skarży się, że wymaga się od nich, że zrobią więcej, dysponując mniejszym niż rok temu budżetem.
Zrównoważony rozwój technologii
Zataczające coraz szersze kręgi rozmowy o zrównoważonym rozwoju czy nowe regulacje dotyczące raportowania niefinansowego nie pozostają bez wpływu na podejście do transformacji cyfrowej. W tegorocznym badaniu to właśnie osiągnięcie celów ESG wysunęło się na sam szczyt cyfrowych ambicji. Zmianę w myśleniu widać jeszcze wyraźniej, kiedy spojrzy się na wyniki ubiegłorocznej ankiety – wtedy zrównoważony rozwój otrzymał od ankietowanych najniższy priorytet.
Możliwości wykorzystania technologii do realizowania celów ESG jest mnóstwo – od zmniejszenia emisji dwutlenku węgla, przez opracowywanie bardziej zrównoważonych produktów, po podnoszenie standardów etycznych wśród pracowników i wspieranie inicjatyw na rzecz różnorodności i równości.
Inteligentna rewolucja
W ciągu ostatniego roku duży przeskok widać nie tylko w podejściu do ESG, ale też w poziomie rozwoju sztucznej inteligencji. AI jest identyfikowana jako technologia rewolucyjna, a liderzy biznesowi dostrzegają jej wagę. Warto jednak zwrócić uwagę na fakt, że tak gwałtowny rozwój sztucznej inteligencji skłonił firmy do natychmiastowego podjęcia oceny swoich strategii w tym zakresie.
W zeszłorocznym raporcie 40 proc. firm stwierdziło, że osiągnęło „proaktywny” etap swojej strategii wdrażania AI, w tegorocznej edycji liczba ta spadła do zaledwie 15 proc.. Organizacje widzą potencjał i wyznaczają cele, ale zdają sobie sprawę z tego, że podstawą będzie zwinność i umiejętność dostosowania się do panujących warunków – a te z pewnością będą zmienne. Jednym z powodów braku stabilności w tym obszarze jest obawa o etyczne i bezpieczne korzystanie ze sztucznej inteligencji oraz próby wprowadzania regulacji prawnych, które to bezpieczeństwo mają zapewnić.
Zagrożenia na horyzoncie – obawy związane z transformacją cyfrową
Respondenci zdają sobie sprawę z tego, że na każdym kroku czyhają zagrożenia, które mogą spowolnić transformację cyfrową. Chociaż tak, jak już wcześniej wspominano, jednym z obszarów wywołujących w firmach niepokój jest cyberbezpieczeństwo, to najwięcej obaw badani wiążą z szeroko rozumianym czynnikiem ludzkim i umiejętnościami miękkimi.
Brak odpowiedniego zarządzania funkcją technologiczną, kultura organizacyjna niechętna ryzyku, brak odpowiednich umiejętności w zespole czy wiążące umowami relacje z podmiotami zewnętrznymi to wymieniane przez biorących udział w badaniu KPMG główne przeszkody na drodze do udanej cyfryzacji.
Liderzy biznesowi muszą więc przejąć odpowiedzialność za rozwiązywanie problemów związanych ze współpracą i słabymi stronami kultury organizacyjnej, które istnieją w ich firmie. Ze względu na tempo rozwoju technologii to właśnie wypełnianie luk kompetencyjnych oraz budowanie multidyscyplinarnych zespołów składających się ze specjalistów z różnych linii biznesowych może okazać się kluczowe dla prowadzonych procesów transformacji.
Mistrzowskie wskazówki – liderzy transformacji cyfrowej
Zawsze warto brać przykład z najlepszych. Kierując się tą zasadą eksperci KPMG wyróżnili spośród wszystkich respondentów grupę firm określanych mianem „cyfrowych liderów”. Aby zostać włączonym do tego grona organizacje musiały spełnić dwa ważne warunki: posiadać rozbudowane środowisko technologiczne, co do którego są przekonane, że zapewnia im realizację celów w zakresie transformacji cyfrowej oraz generować zyski lub wzrost wydajności dzięki inwestycjom technologicznym. Wyniki ankiety wśród liderów cyfrowych w każdym aspekcie są lepsze niż wyniki pozostałych firm.
W porównaniu do ogółu zdecydowanie więcej zaliczonych do tej kategorii organizacji dostrzega wagę różnorodności w zespołach IT, jest zdeterminowanych, aby lepiej zrozumieć swój zarząd oraz twierdzi, że zwiększyło zaangażowanie klientów dzięki transformacji cyfrowej. Według wyróżnionych firm niezbędne do prosperowania w cyfrowej gospodarce są:
- umiejscowienie cyberbezpieczeństwa i prywatności w organizacji,
- ulepszenie komunikacji między funkcjami biznesowymi,
- zwinność w reagowaniu na sygnały rynkowe.
Pionierzy technologiczni są zdeterminowani, aby utrzymać cyfrową transformację swoich organizacji na właściwych torach, a pozostałe firmy powinny obserwować ich działania, ponieważ mogą one stanowić zbiór inspirujących dobrych praktyk.
W badaniu „KPMG global tech report 2023” wzięło udział 2 100 przedstawicieli kadry kierowniczej organizacji pochodzących z 16 krajów. Ankietę przeprowadzono w przedsiębiorstwach, których roczne przychody przekraczają 100 mln dolarów. Branże, których przedstawicielami byli respondenci to: energetyka, edukacja, usługi finansowe, administracja publiczna, opieka zdrowotna, produkcja przemysłowa, life sciences, technologia, rynek dóbr konsumpcyjnych i handel detaliczny.